سکته مغزی به دلیل عدم خونرسانی به مغز اتفاق می افتد. و اغلب افراد پس از سکته مغزی دچار اختلالاتی می شوند که برای بازگرداندن توانایی هایشان به توانبخشی نیاز دارند. در ادامه می خواهیم مشکلات ناشی از سکته مغزی و راه های مقابله با آن در کلینیک های توانبخشی را بررسی کنیم.
مشکلات ناشی از سکته مغزی
زمانی که فرد دچار سکته مغزی میشود، اینکه تا چه حد آسیب ببیند به میزان آسیب مغز بستگی دارد اما به طور کلی برخی از مشکلات و اختلالاتی که برای بازماندگان سکته مغزی بوجود می آیند عبارتند از:
- از دست دادن اختیار حرکات
- مشکلات بلع
- مشکل در حفظ تعادل
- عدم تشخیص اشیا در دست
- اختلالات لمسی
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن اندام
- بی اختیاری ادرار
- سندرم درد مزمن
- اختلالات گفتاری و زبانی
- عدم درک زبان
- اختلالات یادگیری
- از دست دادن محرک های حسی
- اختلالات حافظه
- اختلالات عاطفی
اختلالات گفتاری و زبانی (آفازی)
حداقل یک چهارم از بازماندگان سکته مغزی دچار اختلالات گفتاری و زبانی هستند که شامل توانایی صحبت کردن ، نوشتن و درک زبان گفتاری و نوشتاری است. بطور کلی انواع مختلفی از اختلالات زبانی (آفازی) وجود دارد که عبارتند از:
آفازی بیانی که در آن افراد توانایی صحبت کردن یا نوشتن کلمات را از دست می دهند.
آفازی پذیرشی که در آن افراد در درک گفتار یا نوشتن مشکل دارند و غالباً گفتار ناهماهنگ دارند و گفتار آنها بی معنی است.
آفازی جهانی ، که در آن افراد معمولاً تمام مهارتهای زبانی خود را از دست می دهند. به گونه ای که آنها نتوانند زبان را درک کنند و از آن برای انتقال افکار خود استفاده کنند.
اختلالات ذهنی و حافظه
سکته مغزی می تواند به قسمتهایی از مغز که وظیفه حافظه ، یادگیری و آگاهی را دارند آسیب برساند. و یک بازمانده از سکته مغزی ممکن است نقص حافظه کوتاه مدت داشته باشد یا توانایی برنامه ریزی ، درک معانی ، یادگیری کارهای جدید و انجام فعالیت های پیچیده ذهنی را از دست بدهد. به طور کلی ، برخی از نقایص شایع ناشی از سکته مغزی عبارتند از:
Anosognosia یا عدم توانایی در تشخیص واقعیت آسیب های جسمی ناشی از سکته مغزی
• از دست دادن توانایی پاسخگویی به اشیاء یا محرک های حسی
آپراکسی یا از بین رفتن توانایی انجام یک حرکت هدفمند
توانبخشی از کی شروع می شود و چه عواملی بر آن تاثیر دارند؟
پس از تثبیت وضعیت بیمار، معمولاً مراحل توانبخشی در بخش مراقبت های ویژه آغاز می شود. گام اول شامل ارتقاء حرکت مستقل برای غلبه بر هرگونه فلج یا ضعف است. یک قربانی سکته مغزی همچنین ممکن است نیاز به یادگیری نحوه نشستن ، حرکت بین تختخواب ، ایستادن یا راه رفتن با کمک داشته باشد.
به طور کلی برخی از عواملی که بر نتیجه سکته مغزی تاثیر می گذارند عبارتند از:
- میزان و شدت آسیب وارد شده به مغز
- سن فرد مبتلا
- میزان سطح هوشیاری فرد پس از سکته مغزی
- شدت برنامه توانبخشی
- امکانات موجود در محیط خانه
- حمایت عاطفی دوستان و خانواده
- زمان شروع توانبخشی
در نهایت باید گفت که توانبخشی سکته مغزی هرچه سریع تر شروع شود، تاثیر بیشتری داشته و فرد مبتلا در زمان کمتری بهبود می یابد.
